Çocuklar 27 Mart Pazar günü yapilacak YGS sinavina hazirlanirken, aileleri de stres sardi
Beslenme ve Diyet Uzmani Gizem Keservuran; sinav dönemlerinde çocuklariyla birlikte strese giren anne ve babalara, çocuklarin basarisini ve motivasyonunu artirabilecek beslenme formülleri verdi:
· Gerek YGS ve LYS hazirlik dönemlerinde, gerek egitim yili boyunca süren sinav dönemlerinde, neredeyse çocuklarindan daha fazla strese giren anne ve babalar; ögrencinin basarisinda beslenmenin de önemli rolü oldugunu bilmeli ve bilinçli bir beslenme programi uygulamalidir.
· Unutulmamalidir ki; sinav sirasinda basariyi etkileyen mucize besin yoktur! Ancak sinava hazirlik dönemi boyunca tüm besinleri içeren yeterli – dengeli – bilinçli beslenme; hem fiziksel ve ruhsal sagligi olumlu etkiler, hem stresin etkilerini azaltir, hem de okul / sinav basarisi üzerinde oldukça önemli etkiye sahiptir.
· Çocuklariniza 3 ana 2-3 ara ögün tüketecek sekilde dengeli ve yeterli bir beslenme düzeni planlayin. Ara ögünlerde; kan sekerinin ani inis çikislarini ve çocugun dikkat daginikligini engelleyecek, beyin fonksiyonlarini olumlu etkileyecek ve stresi azaltacak gidalari seçin.
ÇIKOLATA-SEKER YEDIRMEYIN
· Beynimiz enerji kaynagi olarak karbonhidratlari kullanmaktadir. Ancak karbonhidrat dedigimizde aklimiza ilk olarak basit seker gelmemeli. Çocuklara, sinav öncesinde ve sinav sirasinda fazla miktarda basit seker içeren çikolata, sekerleme, tatli ve bisküvi gibi gidalarin verilmesi, yapilan en büyük yanlislardan biridir.
· Unutulmamalidir ki; beyin kandaki sekeri enerji olarak kullanmaktadir. Sanilanin aksine sofra sekeri, yani basit karbonhidratlar kan sekerini hizla yükseltip düsürdügü için beynin sekere olan ihtiyacini karsilamaz, kanda hipoglisemiye (kan sekerinin düsmesi) sebep olur. Bu durum dikkat daginikligi, konsantrasyon bozuklugu ve uyku halini beraberinde getirir.
KAHVALTISIZ ASLA BIRAKMAYIN
· Bu yüzden beynin enerji ihtiyacini karsilayacak en önemli ögün olan kahvalti kesinlikle atlanmamali, yeterli-dengeli ve bilinçli hazirlanmis besinlerden olusmalidir. Hem sinav sabahi, hem de tüm hazirlik dönemi boyunca sabah kahvaltisinin büyük önem tasidigi unutulmamalidir.
· Aksam yemegiyle sabah kahvaltisi arasinda yaklasik 12 saatlik bir süre geçer. Bu süre içinde, uyku sirasinda bile, vücut besinlerden sagladigi enerjinin neredeyse tümünü kullanir. Sabah kahvalti yapilmazsa beyin için yeterince enerji olusmaz. Yorgunluk, bas agrisi, dikkat ve algilama azalma görülebilir. Yapilan arastirmalar; sabah kahvaltisi yapan ögrencilerin, okula devam ve basarilarinin, yapmayanlara göre daha iyi oldugunu göstermistir.
ÇAYINA TARÇIN KATIN
· Kahvaltinin içerigi mutlaka dengeli ve bilinçli sekilde olusturulmalidir. Haftada 2-3 gün sabah kahvaltisinda 1 tam yumurta, tam dengeli protein almasi açisindan tüketilmelidir. Kahvaltida uyarici etkiye sahip çay ve kahve yerine, kendinizin demledigi çubuk tarçin + elma çayi ya da zencefil + tarçin ya da tarçin + karanfil + limon çaylarini tercih edin. Tarçinin kan sekerini düzenleyici etkisi nedeniyle tüketilmesinde fayda vardir.
· Sinav döneminde gece beslenmesi de en az kahvalti kadar önem tasir. Ögrenciler, herhangi bir gida zehirlenmesine karsi mutlaka evlerinde, taze gidalarla hazirlanmis yemegi yemeliler. Daha önce tüketmedikleri gidayi yememeli, disarida yemek yemeyi tercih etmemeliler. Ebeveynler, sinav döneminde aksam mönüsünü tam dengeli olacak sekilde daha önceden planlamali.
· Sinav döneminde, haftada 3-4 gün mutlaka balik eti tüketilmelidir. Oldukça zengin omega 3 kaynagi olan balik hafizayi güçlendirir, ögrenmeyi ve konsantrasyonu arttirir.
EV YEMEGINDEN SASMAYIN
· Bu dönemde stres yüksek oldugu için yemek konusunda çocuklar zorlanmamali. Herkesin besin tüketim aliskanligi ve damak zevki farkli oldugundan; yararli diye bazi besinleri yemesi konusunda çocugun üzerine gidilmemeli, beslenme aliskanliklarinin disina çikilmamali. Kisinin aliskanligi olan daha önce yediginde vücutta reaksiyon vermeyen besinler tüketilmeli.
· Sinav dönemi boyunca kan sekeri düsüklügünü önlemek adina kesinlikle ara ögünler atlanmamali. Ara ögün olarak 1 dilim ananas + 1 tam ceviz içi vitamin ve mineral açisindan oldukça zengin bir seçenek olabilir.
· Gündüz tüketildiginde uyku sikayetlerine sebep olmasi nedeniyle; süt yogurt ayran gibi gidalari yatmadan 2.5 saat önceki ara ögününüzde tercih edin. Eger kabizlik sikayeti yoksa çocugunuza her gün mutlaka 1 muz yedirin; hem serotonin- mutluluk hormonu salgilanmasini tetikler, hem de zengin potasyum kaynagidir. Dolayisiyla dikkat daginikligini da engellemis olursunuz.
ÖRNEK KAHVALTI MÖNÜSÜ:
Tam bugday - çavdar – çok tahilli ekmek (B grubu vitaminlerin zengin kaynagi- beyin fonksiyonlari için önemli )
1 tam ceviz içi + 2-3 adet çig findik / badem (beyin fonksiyonlari için önemli magnezyum kaynagi )
az yagli beyaz peynir / çökelek / lor peyniri
1 su bardagi taze sikilmis havuç suyu / ananas suyu (stres, agri ve yorgunluk sikayetlerini engellemek + beyin fonksiyonlari için önemli )
1 avuç çekirdekli kara üzüm / 2-3 adet kara hurma / kara erik (demir minerali açisindan zengin, konsantrasyon ve dikkat için önemli )
1 tam yumurta (hem zengin demir kaynagi hem de kan sekeri düzenlenmesinde etkin örnek protein )
AKSAM MÖNÜSÜ ÖRNEGI:
Izgara somon / Izgara tavuk gögüs eti
1 su bardagi taze sikilmis ananas / elma suyu
1 tam ceviz içi veya 6-7 adet findik / badem
Zeytinyagli enginar / Firin kabak / Havuç / Patlican
Tam bugday ekmegi
