Stres artik herkesin yasaminin bas faktörü, Stresten yiyorum ya da Sinirlendikçe buzdolabini açiyorum fazla kilonun en büyük mazeretlerinden.
Arastirmalar da depresif dönemlerde insanlarin çok daha fazla kilo aldiklarini onayliyor. Obezite ve metabolizma hastaliklari uzmani Dr. Ayça Kaya, depresif dönemde yeme isteginin artmasinin nedenleri hakkinda bilgi veriyor ve yemeden stresli zamanlari atlatmak için önerilerde bulunuyor.
Gerçekte tüm canlilarin strese verdigi cevap anoreksi, yani karsilasilan stresli bir durum karsisinda yemegin kesilmesi ve istahsizliktir. Peki nasil oluyor da tüm canlilar bu reaksiyonu gösterirken, insanlar stres karsisinda besin alimini çogaltiyor? Bu konuda birçok arastirma yapilmis ve sonuçta insanlarin stresle yemegi artirmasinin, ögrenilmis bir davranis oldugu kantlanmis.
Karsilasilan stresli bir durum karsisinda insan dahil bütün canlilarin vücudunda stres hormonlari denen basta Kortizol, Adrenalin ve Noradrenalin gibi hormonlar devreye giriyor. Bu hormonlarin vücuda yaptigi etki kan sekerini yükseltmek, kalp hizini artirmak, damarlarda kasilma yaratmaktir. Aslinda bir tür kaçmaya karsi vücudu hazirlamaktir. Yani bir tür savunma mekanizmasidir. Korkmus, huzursuz bir durum karsisinda aslinda bütün canlilar kaçmak gibi bir çikis yolu ararken insanoglu buzdolabina gidiyor ve hiç ihtiyaci yokken yemeye basliyor.
Aslinda insanoglunda da durum hemen böyle olmuyor. Karsilasilan ilk streslerde insan da diger canlilar gibi yemeyi kesiyor ve durumla mücadele etmek için baska çikis yollari ariyor. Yasanilan birkaç stresten sonra böyle bir durumla karsilastiginda farkinda olmadan bir seyler yediginde kendini mutlu hissetmeye basliyor. Hele hele yenilen gida karbonhidrat orani yüksek bir yiyecekse daha çok mutlu olmaya basliyor. Çünkü bu karbonhidratlar vücutta serotonin ve endorfin denilen mutluluk hormonlarini yükseltiyorlar. Kisi bunu yavas yavas ögrenmeye basliyor. Yasadigi üzüntülü bir olay, sinirlendigi bir durum karsisinda kendini daha iyi hissetmek için basliyor yemeye ve özellikle çikolata, tatli gibi seker orani yüksek yiyecekleri seçiyor. Bu durumda da kilo alimi kaçinilmaz oluyor.
Eger böyle bir durum yasiyorsaniz hiç moralinizi bozmayin. Bununla bas etmeyi ögrenebilirsiniz. Iste strese karsi yemekle mücadele etmenin yollari:
• Bu durumun ögrenilmis bir davranis modeli oldugunu hiç aklinizdan çikarmayin ve ögrenilmis davranislarin gerileyebilecegini bilin. Yani bu durumdan bilerek ve yeni bir davranis modeli olusturarak kurtulacaksiniz.
• Bir stresle karsilastiginizda mutfaktan önce kendinizi disari atin. Özellikle gün isiginda yapilan bir yürüyüsün çikolata gibi mutluluk hormonlari olan serotonini ve endorfini yükselterek antidepresan etki yaptigi biliniyor. Lütfen caniniz sikildiginda gün isiginda yürüyüs yapin. Kendinizi daha iyi hissettiginizi göreceksiniz.
• Insanin kendini ödüllendirmesi de kendini degerli ve mutlu hissettirir. Bir öfke nöbetinde kendinizi bir alisveris merkezine atin. Kendinize küçücük bir toka bile alsaniz en az bir tepsi baklava yemis kadar mutlu hissettiginizi göreceksiniz. Üstelik bu durumda baklava sonrasi yasanilan pismanlik ve suçluluk duygusunu yasayamayacaksiniz.
• Insanin karsilastigi stresden kendini en iyi uzaklastirmasinin yolu, aslinda ortam degistirmesidir. Degisik olaylari düsünmeye baslamasidir. Her zaman ortam degistirmek mümkün olmayabilir. O zaman beyninizi bulundugunuz ortamdan uzaklastirabilirsiniz. Bunun için de en iyi yöntem hafif ve sürekliligi olan bir roman okumaktir.
