Japonlar deprem sonrasi düzeni hiç bozmadi. Belirlenen alanlarda su ve yemek kuyruguna girdi. Bizde ise bugün deprem olsa vatandaslarin toplanacagi bos alan yok. Mevcut alanlar ise kamu kurumlari eliyle insaat projelerine veriliyor
Istanbul Büyüksehir Belediyesi’nin 1999 Marmara Depremi’nin ardindan Japonya Uluslararasi Isbirligi Ajansi (JICA) ile ortaklasa hazirladigi ve 2002’de tamamlanan “Afet Önleme Azaltma Temel Plani”na göre olasi depremde 70 ila 90 bin kisinin hayatini kaybetmesi beklenirken, 120-130 bin agir yarali, 400 bin de hafif yarali öngörüldü. 40 milyar dolarlik maddi kaybin yasanacagi olasi depremde yaklasik 600 bin ailenin evsiz kalabilecegi tahmin edildi.
Devlet 9 yil önce yapilan bu tespitlerde olasi depremde yüz binlerce insanin evsiz kalacagini belirlese de, deprem sonrasinda insanlarin toplanacagi ve barinacagi genis alanlar konusunda ilerleme saglanmadi. Su anda kentte insanlarin afet sonrasinda gidebilecekleri genis alanlar olmadigini belirten uzmanlar, mevcut alanlarin ise kamu kurumlari eliyle insaat projelerinde kullanilmaya çalisildigini söyledi. Uzmanlara göre vatandaslar için toplanma alanlari bir yana, depremde hayatini kaybedecek on binlerce insanin gömülebilecegi mezarlik alanlari bile yok.
‘Ben bile bilmiyorum’
- ITÜ Afet Yönetim Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mikdat Kadioglu: “Deprem surada, fay hatti burada, tsunami tehlikesi vesaire... Bunlari belirledik de ne oldu? Biz sadece tespiti yapiyoruz, oturuyoruz agliyoruz, çözüm? Çözüm yok. Ben vatandas olarak Üsküdar’da oturuyorum. Bir afet oldugu zaman evim hasar görürse bir Japonya’daki gibi nereye gidecegimi nereye siginacagimi, bir tas çorbayi nereden alacagimi bilmiyorum. Bunu vatandaslar bilmiyor. Normal bir günde benim haberim yoksa afette nasil olacak?”
‘Mezar alani bile yok’
- TMMOB Insaat Mühendisleri Odasi Istanbul Sube Baskani Prof. Dr. Cemal Gökçe: “Istanbul’da bos bulunan her yere, normalde kamu, belediye ya da vakif arazisi olan her yere binalar yaptilar. Dolayisiyla insanlarin evlerinden çiktiktan sonra toplanacaklari alan kalmadi. Sahil bantlari problemli. Diyelim ki Bakirköy’de oturuyorsunuz, sahile çiktiniz. Sahil yolu dolgu. O dolgunun depremde yikilip su altinda kalmayacaginin garantisi yok. Sisli’de nerede toplanacak insanlar? Ali Sami Yen’i, eski likör fabrikasini yikip yerine residans yapiyorlar. Levent’te IBB mülkiyetindeki IETT arazisinin satilmamasiyla ilgili dava açtik ve yürütmeyi durdurduk. Durdurmamizin temel nedenlerinden biri de buydu. Çünkü o bölgedeki insanlarin toplanacaklari alan yok. Simdi tekrar satisa çikariyorlar. Depremde en az 50 bin insanin ölebilecegi tahmin ediliyor. 50 bin insanin gömülebilecegi bir mezar yeri bile yok.”
‘Yapilacagina yok edildi’
- TMMOB Mimarlar Odasi Genel Baskani Eyüp Muhcu: “17 Agustos 1999 Depremi’nden sonra yeni açik alanlar, park alanlari, deprem aninda bulusma alanlari yapilmasi gerekirken tam tersine var olan açik alanlarin yapilasma yoluyla ortadan kaldirilmasi söz konusu. Bunlardan birisi Kadiköy’deki Kusdili Çayiri (Eski sali pazari arazisi). Burasi Kadiköy’de deprem sirasinda bulusma ve siginma alani olarak kullanilabilecek en önemli yer. Sit alani olmasina ragmen buranin bir alisveris merkezi vs sekilde betonlastirilmasi için yogun çaba sarfedilmekte. Atasehir, Ataköy, Bahçesehir gibi yerlesim alanlarinin ortak donati ve yesil alanlari da ortadan kaldiriliyor.”
‘11 yil önce valiyi uyardik’
- Prof. Dr. Haluk Eyidogan (Türkiye Deprem Vakfi Genel Sekreteri): “Su anda bir deprem olsa toplanacak yer yok ki. Biz 99 depreminden sonra valiyi uyardik, ‘Her mahalleye bir tahliye, toplanma alani yapin. Normal zamanlarda park, afet zamaninda da toplanma alani olsun.’ Aynen sunu söyledi sayin vali: ‘Biz nasil bu kadar istimlagi yapacagiz’. Siz kente plan yapmayin, herkes her yere yerlessin. Sonra ‘Arazi kalmadi biz nasil istimlak yapacagiz’ deyin. Dolayisiyla yigilma seklinde obezlesmis bu kentte toplama alani falan olmaz.”
Toplanma alanlari bilgilerine ulasmak için vali izni sart
Istanbul’da olasi bir depremin ardindan vatandaslarin nerede toplanacagina dair yaptigimiz arastirmada tüm çabalarimiza ragmen bir sonuç elde edemedik. IBB’ye bagli Deprem Risk Yönetim ve Kentsel Iyilestirme Dairesi Baskani Semih Turhan, geçtigimiz günlerde deprem sonrasi afet çalismalariyla ilgili IBB Meclis üyelerine verdigi brifingde toplanma alanlari gibi noktalarin tespit edildigini söylemisti. Bunun üzerine bu noktalarin nereler oldugunu ögrenmek için IBB’yi aradik. Ancak IBB Basin Danismanligi yetkilileri bilgi verebilecek tek mercinin Istanbul Valiligi oldugunu belirtti. Afet yönetiminden sorumlu Vali Yardimcisi Hikmet Çakmak’a deprem sonrasinda vatandaslarin toplanacagi alanlarin neresi oldugunu sordugumuzda ise yeni alinan karar geregi Vali Hüseyin Avni Mutlu’nun bilgisi olmadan demeç veremeyecegini, valilige dilekçe vererek bilgi talebinde bulunmamiz halinde valinin oluruyla açiklama yapabilecegini söyledi.
Kaynak : milliyet
